François Dominique Toussaint L'Ouverture (Polski)

François Dominique Toussaint L ' ouverture (1743-1803) był wybitnym Haltyjskim przywódcą wojskowym, który kontrolował praktycznie całą Hispaniolę Francuski przed niepodległością Haitańską.,

urodzony w niewoli na plantacji Bréda w pobliżu Cap-Français (obecnie Cap-Haitien), François Toussaint L ' ouverture miał szczęście mieć życzliwego mistrza, który rozpoznał jego doskonałą inteligencję, nauczył go francuskiego i dał mu obowiązki, które pozwoliły mu kształcić się poprzez obszerną lekturę. Podobno jego ulubionymi tematami były kampanie wojskowe Juliusza Cezara i Aleksandra Wielkiego. Toussaint zbliżał się już do swoich pięćdziesiątych urodzin, gdy w sierpniu 1791 roku wybuchł wielki bunt niewolników w pobliżu Plantation Bréda., Po tym, jak pomógł swojemu mistrzowi uciec z rzezi, Toussaint wkroczył w burzliwe wydarzenia rozdartej walką Hispanioli, najpierw zyskując wojskową reputację.

wraz z 600 czarnoskórymi żołnierzami—byłymi niewolnikami—Toussaint przeszedł na wschód i hiszpańską część Hispanioli, gdzie służył z wyróżnieniem w hiszpańskiej armii kolonialnej, biorąc udział w jej kampaniach przeciwko Francuzom. W tym czasie jego siły, zorganizowane i dowodzone przez francuskich żołnierzy, którzy zdezerterowali, stopniowo rosły do zdyscyplinowanej siły 4 000 ludzi. W połowie 1794 roku Toussaint był gotowy do decydującego ruchu.,

Brytyjczycy, zawsze gotowi do nękania Francji, próbowali wykorzystać zamieszanie w Saint-Domingue (Zachodnia Hispaniola), wysyłając wojska w celu stłumienia buntu niewolników. Ponadto obawiali się, że pragnienie wolności może rozprzestrzenić się na pobliską kolonię Jamajki. W tym momencie Toussaint porzucił swoich hiszpańskich sojuszników i powrócił do Cap-Français, dając decydującą siłę oblężonemu francuskiemu garnizonowi przeciwko oblegającym go siłom brytyjskim. Toussaint pokonał siły brytyjskie, uwolnił uwięzionego francuskiego gubernatora generalnego i z pomocą Gen., Rigaud, wybitny Haitański generał Mulat, wypędził Anglików z Saint-Domingue.

wysokość władzy

do 1796 roku Toussaint był dominującą postacią w Kolonii. Bohater dla swoich zwycięskich żołnierzy i wszystkich byłych niewolników, był szanowany również przez rezydujące władze francuskie. Toussaint pokazał teraz, że jego instynkt polityczny był na równi z jego zdolnościami wojskowymi. Nawet w tym dniu było oczywiste, że czarny Mulat szczelina, która jest jedną z głównych cech Haitańskiej historii. Chociaż Mulaci, na czele z Gen., Rigaud, współpracował z czarnymi przeciwko Brytyjczykom, wielu z mulatów naprawdę chciał reimposeslavery. Przed 1791 r. byli wolni i w wielu przypadkach byli znaczącymi właścicielami niewolników. Pragnęli wspólnie z Francuzami uczestniczyć w rządzeniu Saint-Domingue.

w serii zręcznych kampanii wojskowych i ruchów politycznych Toussaint wykonał zadanie wyeliminowania swojej opozycji. Najpierw Rigaud i Mulat zostali pokonani. Toussaint zaaranżował następnie wysłanie swoich nominalnych francuskich przełożonych do Paryża jako przedstawicieli kolonialnych do Zgromadzenia francuskiego., Na początku 1801 jego armia zdobyła Santo Domingo, stolicę hiszpańskiej części Hispanioli. W ten sposób cała wyspa przeszła pod kontrolę Toussainta.

Toussaint również zwrócił swoją energię na odbudowę gospodarki plantacji, rozbity jak to było przez dekadę walk. Jak na ironię, praca przymusowa była jedynym sposobem. Wielu byłych plantatorów powróciło jako administratorzy kontraktowi, a do 1801 Kolonia ponownie znała krótki okres prosperity. Jednak dni Toussainta były policzone. „Pierwszy z czarnych” miał spotkać się w Napoleonie z równym sobie przebiegłością i ambicją.,

wrogość Napoleona

obiekcje Napoleona wobec Toussainta były zarówno polityczne, jak i osobiste. Toussaint wykorzystał swoją przyjaźń ze Stanami Zjednoczonymi, aby rozluźnić zależność od Francji i negocjować z Anglią. Co więcej, choć Toussaint chciał utrzymać Francję na dystans, Napoleon miał ambitne plany odbudowy Cesarstwa Francuskiego. Luizjana ponownie przeszła pod kontrolę hiszpańską do francuskiej, a Bezpieczna baza w Saint-Domingue była kluczem do sukcesu.

na początku 1802 roku Napoleon wysłał armię pod dowództwem Gen., Leclerc, jego szwagier, aby ujarzmić Toussainta, deportować go i jego głównych współpracowników do Francji i przywrócić kolonię do niewoli. Napoleon pisał do Toussainta, pochlebiając mu, prosząc go o pomoc Leclercowi w jego radach, wpływach i talentach. Napoleon zapewnił Toussaint 'a, że Francuzi nie odbierają wolności zdobytej przez byłych niewolników, a następnie sporządził proklamację, która zostanie opublikowana po przybyciu Leclerca:” jeśli powiedziano ci, że te siły są przeznaczone do zniszczenia twojej wolności, odpowiedz: Republika dała nam wolność. Republika nie pozwoli, by została nam odebrana.,”

Wojna o niepodległość

w styczniu 1802 Leclerc przybył z Cap-Français. Miał nadzieję, że zostanie przyjęty bez działań wojennych, ale jego pragnienia zostały udaremnione, gdy Gen. Henri Christophe, lokalny dowódca Toussainta, wystawił miasto na ogień i wycofał się w głąb lądu. W ten sposób rozpoczęła się prawdziwa Haitańska Wojna o niepodległość.

pomimo obecności w armii Leclerca wielu zatwardziałych weteranów kampanii europejskich, Toussaint początkowo dobrze spisywał się przeciwko tym siłom. Jednak Ośrodki nadbrzeżne szybko wpadły w ręce Francuzów, często przy współudziale dowódców ich garnizonów., Wyjątek stanowił Gen. Jean Jacques Dessalines. Jego silne poparcie pozwoliło Toussaintowi wycofać się w głąb lądu z większością swojej armii nienaruszonej. Ostatecznie pod Crête-à-Pierrot w marcu 1802 roku regularni żołnierze Leclerca rozgromili siły Toussainta, które zostały osobiście dobrane i dowodzone przez Dessalinesa. Na północy Christophe poddał się Francuzom. Do maja Toussaint i Dessalines również skapitulowali.

koniec Toussaint szybko się zbliżał., Zwabiony do siedziby Leclerca zaproszeniem na kolację, został porwany i przewieziony na pokład oczekującego francuskiego okrętu wojennego; zmarł z zimna i głodu w twierdzy Doubs, wysoko w górach Jura we wschodniej Francji, 7 kwietnia 1803 roku. W Haiti rewolta była kontynuowana, a w następnym roku Haiti proklamowało niepodległość.

Czytaj dalej