wraz z nukleosyntezą elementów świetlnych i wielkoskalową strukturą wszechświata, promieniowanie tła kosmykmikrowave (CMB) jest podstawową cechą teorii gorącego Wielkiego Wybuchu dla powstania wszechświata. Przewidywane przez G. Gamowa, R. Alphera i R. Hermana, CMB jest promieniowaniem emitowanym w epoce rekombinacji, kiedy elektrony połączone z jądrami atomowymi tworzą elementy świetlne. Podczas rekombinacji promieniowanie CMB miało temperaturę około 3000 K., Obecnie ekspansja wszechświata ochłodziła temperaturę do nieco poniżej 3 K.

A. Penzias i R. Wilson odkryli CMB w 1965 roku. Blisko 25 lat później, wystrzelenie satelity Cosmic Background Explorer (COBE) pozwoliło na dokonanie pomiarów temperatury CMB (2,725 K) i anizotropii. Pomiary anizotropii pokazują, jak Materia została rozłożona we wszechświecie szorstko400 000 lat po Wielkim Wybuchu (13 miliardów lat temu).

na poniższym obrazku przedstawiono mapę CMB nabytą za pomocą Wilkinson Microwave Anizotropy Probe (WMAP)., Kolory wskazują cieplejsze, o wysokiej gęstości (czerwone) i chłodniejsze, o niskiej gęstości (niebieskie) plamy. Białe paski pokazują kierunek” polaryzacji ” promieniowania.